04
февраль
2022
Ата-аналарға дау- жанжал ахуалынан сақтандыру жөнінде ұсыныстар
Ата-аналарға дау- жанжал ахуалынан сақтандыру жөнінде ұсыныстар
Ата-аналар үнемі өз балаларымен байланыста болып, оның көңіл-күйін білу керек. Ауытқу бақалған жағдайда баламен сөйлесу әңгімелесу керек, қажет болғанда психологке немесе психотерапевтке жүгінген абзал.
Мінез-құүлқында аутқуы бар баламен ата-ана өзін қалай ұстауы қерек:
1.Баланы өзіңіздің бауруыңызға қатты қысыңыз. Балаға ата-анасына жақын болуы бәрі жақсы екеніне сенім береді. Оны құшаққа алу баланың психологиялық жарақатының қаншалықты терең екенін анықтауға мүмкіндік жасайды.
2.Не болғанын айтуды баладан өтініңіз.Оның не айтқанына ғана емес, қалай айтқанына, дене қимылдарына назар аудару керек. Егер ол болған жағдайды бұқпасыз неғұрлым түгел «бар сезімін түгел сыртқа шығара айтса,соғұрлым тез тынышталады.Балалардың ата-аналарға деген сенім алдағы уақытта оның басына түскен қиын жағдайда, психологиялық жарақат алғанда ашық әңгімелесуге жағдай жасайды.
3.Тыңдап алып баланы тыныштандырып, жігерлендіріңіз. Тыныш және нәзік дауыспен «Қымбаттым, бәрі жақсы болады. Анаң сені жақсы көреді. Бәрі орнына келеді. Бәрін бірге шешеміз» деген жұбату, қолдау сөздер айту қажет. Туындаған жағдайдан шығу жолы болмаған жағдайда баламен бірге маманға жүгінген дұрыс жол.
4.Сіз үшін оның игілігі бірінші орында екнін көрсетіңіз. Балаға күйзеліс жағдайында, қайда ол туындамасын-үйде,үйден тыс жерде- маңызды емес, оған қорған және жан күйзелісін жеңуде көмек өте керек.
5.Сіздің балаңызға қатысты әділетсіздіктің алдын алу шараларын.Егер біреу баланы ренжітсе, бұл жағдайдың енді қайталанбауына қажетті шараларды қолдану керек. Баланы әділетсіздіктен қорғау- оған оның жалғыз еместігін көрсетеді.Балаға сіздердің оған немқұрайлы емес, керісінше өте қымбат екенін,ата-аналар расында сүйетінін сезіндіру қажет.
6.Балаға өкпе мен әділетсіздік салдарларын жеңуге көмектесіңіздер. Ата-аналар балаларға кешіре білуды үйреткені дұрыс.
Суицид әрекетін жасаған жағдайда дереумедициналық «жедел» жәрдем шақырыңыз,оған дейін өз-өзіңіге келіңіз,әбігерге түспеңіз. Дауыс көтермей, салмақпен жылы сөйлеңіз, баланы немесе жақын туыстарды кінәлемеңіз. Бұл жалпыға бірдей бәле ғой.Улануға әрекет кезінде асқазанын тазарту керек,ал тамырын кесу әрекетінде қолына бұрау салып, қан тоқтату керекЖайсыз жағдайларда ата-аналардың ашу шақыруы жағдайды ушықтыра түсіп, бала үйден кетіп қалуға дейін барады. Кез келген мұндай жағдайда ата-аналарға балаларымен қарым-қатынасы мен отбасындағы психологиялық ахуал туралы ойлануға тура келеді. Егер бала «о дүниеге кетуге шешім қабылдайтын» күйге жетсе,оған нақтылы себеп бар деген сөз. Олай болса отбасы қарым-қатынасына сын көзбен қараған дұрыс. Бәрін тастап бала өмірімен айналысу керек-ата-аналарды бала тағдырына жауапты. Ата-аналар балаға тұлға болып қалыптасар кезде әрқашан көмекке келу керек,қиындықты жоюға үйретіп,түсінушілік танытып,бар болмысымен қабылау керек .
Ата-аналар үнемі өз балаларымен байланыста болып, оның көңіл-күйін білу керек. Ауытқу бақалған жағдайда баламен сөйлесу әңгімелесу керек, қажет болғанда психологке немесе психотерапевтке жүгінген абзал.
Мінез-құүлқында аутқуы бар баламен ата-ана өзін қалай ұстауы қерек:
1.Баланы өзіңіздің бауруыңызға қатты қысыңыз. Балаға ата-анасына жақын болуы бәрі жақсы екеніне сенім береді. Оны құшаққа алу баланың психологиялық жарақатының қаншалықты терең екенін анықтауға мүмкіндік жасайды.
2.Не болғанын айтуды баладан өтініңіз.Оның не айтқанына ғана емес, қалай айтқанына, дене қимылдарына назар аудару керек. Егер ол болған жағдайды бұқпасыз неғұрлым түгел «бар сезімін түгел сыртқа шығара айтса,соғұрлым тез тынышталады.Балалардың ата-аналарға деген сенім алдағы уақытта оның басына түскен қиын жағдайда, психологиялық жарақат алғанда ашық әңгімелесуге жағдай жасайды.
3.Тыңдап алып баланы тыныштандырып, жігерлендіріңіз. Тыныш және нәзік дауыспен «Қымбаттым, бәрі жақсы болады. Анаң сені жақсы көреді. Бәрі орнына келеді. Бәрін бірге шешеміз» деген жұбату, қолдау сөздер айту қажет. Туындаған жағдайдан шығу жолы болмаған жағдайда баламен бірге маманға жүгінген дұрыс жол.
4.Сіз үшін оның игілігі бірінші орында екнін көрсетіңіз. Балаға күйзеліс жағдайында, қайда ол туындамасын-үйде,үйден тыс жерде- маңызды емес, оған қорған және жан күйзелісін жеңуде көмек өте керек.
5.Сіздің балаңызға қатысты әділетсіздіктің алдын алу шараларын.Егер біреу баланы ренжітсе, бұл жағдайдың енді қайталанбауына қажетті шараларды қолдану керек. Баланы әділетсіздіктен қорғау- оған оның жалғыз еместігін көрсетеді.Балаға сіздердің оған немқұрайлы емес, керісінше өте қымбат екенін,ата-аналар расында сүйетінін сезіндіру қажет.
6.Балаға өкпе мен әділетсіздік салдарларын жеңуге көмектесіңіздер. Ата-аналар балаларға кешіре білуды үйреткені дұрыс.
Суицид әрекетін жасаған жағдайда дереумедициналық «жедел» жәрдем шақырыңыз,оған дейін өз-өзіңіге келіңіз,әбігерге түспеңіз. Дауыс көтермей, салмақпен жылы сөйлеңіз, баланы немесе жақын туыстарды кінәлемеңіз. Бұл жалпыға бірдей бәле ғой.Улануға әрекет кезінде асқазанын тазарту керек,ал тамырын кесу әрекетінде қолына бұрау салып, қан тоқтату керекЖайсыз жағдайларда ата-аналардың ашу шақыруы жағдайды ушықтыра түсіп, бала үйден кетіп қалуға дейін барады. Кез келген мұндай жағдайда ата-аналарға балаларымен қарым-қатынасы мен отбасындағы психологиялық ахуал туралы ойлануға тура келеді. Егер бала «о дүниеге кетуге шешім қабылдайтын» күйге жетсе,оған нақтылы себеп бар деген сөз. Олай болса отбасы қарым-қатынасына сын көзбен қараған дұрыс. Бәрін тастап бала өмірімен айналысу керек-ата-аналарды бала тағдырына жауапты. Ата-аналар балаға тұлға болып қалыптасар кезде әрқашан көмекке келу керек,қиындықты жоюға үйретіп,түсінушілік танытып,бар болмысымен қабылау керек .